Grip (influenza) nedir?

Grip hastalığı grip virüsünün (influenza) neden olduğu öksürme ve hapşırma ile havaya saçılan damlacıkların solunması ile yayılan bulaşıcı bir viral hastalıktır. İnfluenza virüsünün A, B ve C olmak üzere üç tipi vardır. İnsanlarda grip enfeksiyonuna en sık neden olan A ve B tipidir. İnfluenza B ve C virüsü sadece insanlarda hastalık oluştururken influenza A virüsü insanlar dışında kuşlar, domuzlar, atlar, balinalar ve diğer hayvanları da enfekte edebilirler. Yaban kuşları bu virüslerin doğal kaynağıdır.

 

Belirtileri nelerdir?

İki-üç günlük bir kuluçka süresinden sonra ani yükselen ateş, baş ağrısı, kuru öksürük, burun akıntısı veya tıkanıklığı, halsizlik, mide bulantısı, iştahsızlık, yaygın kas ve eklem ağrıları hastalığın başlıca belirtileridir. Bu bulgular aynı zamanda grip dışı hastalıklar nedeniyle de oluşabilirler. Gerçek grip enfeksiyonları yalnızca toplumda grip virüslerinin dolaştığı yıllık salgın dönemlerinde sonbahar ve kış aylarında ortaya çıkar. Genellikle bir hafta içinde geçer ancak bazı durumlarda

ölümcül olabilecek kadar tehlikeli olabilir. Grip özellikle yaşlılarda ve risk altındaki kişilerde, kronik hastalığı bulunan çocuklarda ölümcül olabilir, bunların özellikle aşılanması önerilmektedir. Soğuk algınlığı ise gripten farklı bir hastalıktır. Nezle, influenza virüsleri dışındaki solunum yollarında hastalık yapan çok sayıda virüs ile oluşabilmektedir.

 

Gripten nasıl korunmalıdır?

Kişiden kişiye kolaylıkla geçiş yapabilen bu enfeksiyondan korunmak için hastalığı taşıyan kişilerin öksürmesi ve hapşırması sırasında bu virüsü kolaylıkla bulundukları ortama yayabilecekleri için ile hasta kişilerin maske kullanması etkili olabilir. El hijyenine dikkat edilmelidir ve eller sık olarak sabunlu su ile yıkanmalıdır. Çocukların bulunduğu ortamlarda sigara içilmemelidir. Çocuklar kalabalık ve kapalı ortamlardan uzak tutulmalıdır. Düzenli beslenme ve bol sıvı tüketilmesi, C vitamininden zengin meyve tüketilmesi, düzenli uyku özellikle önemlidir. Çocuğun terlemesine neden olabilecek kalın kıyafetler giydirilmemelidir. Anne sütü ile beslenen bebekler özellikle emzirilmeye özen gösterilmelidir. Oda sıcaklığı sabit tutulmalıdır, oda ısısı 23-24 derecenin üzerinde tutulmamalıdır. Ani hava değişimlerinden sakınılmalıdır.

 

Grip aşısı kimlere uygulanmalıdır?

Aşı, ciddi komplikasyonlar açısından yüksek risk grubunda yer alan hastalar ve çocuklar, bu hastaların bakımıyla ilgilenen ve birlikte yaşayan insanlar için özellikle önemlidir. İnfluenzaya karşı inaktive virüs aşısı geliştirilmiştir. Aşı hastalığın ağır geçmesini ve komplikasyonlarını önler. Aşı bir sezon önce dolaşan virüsler temel alınarak hazırlanır. Aşının etkinliği virüsün antijenik yapısını hızlı değiştirmesi nedeniyle ancak %70-90 düzeyindedir.

​

Grip aşının yapılmaması gereken durumlar: 1- Altı aydan küçük bebeklere, 2- Yumurta alerjisi olanlara,

3- Yüksek ateşi olan erişkinlere aşı uygulanmamalıdır.

Aşı uygulamasından sonraki 6 - 12 saatte ateş, halsizlik ve kas ağrısı gibi yan etkiler olabilir. Yan etkiler 1 - 2 gün sürer, ender olarak aşırı duyarlılık reaksiyonları görülebilir.

Grip aşısı, olası influenza sezonundan önce her yıl Eylül-Kasım aylarında yapılmalıdır.

 

İnfluenza tanısı nasıl konulur?

Grip enfeksiyonu her ne kadar klinik bulgular ile konulsa da birçok virüs grip benzeri semptomlara neden olduğu için kesin tanı ancak laboratuvar testleriyle konulabilir. Otuz dakika veya daha az sürede sonuç veren hızlı influenza tanı testleri (ağız veya burun boşluğundan alınan sürüntü örnekleri) en sık kullanılmaktadır. Bu testler yanlış negatif sonuçlar verebildiğinden, özel laboratuvarlarda yapılan daha kesin ve hassas grip testleriyle tanı desteklenmelidir.

​

İnfluenza tedavisi nedir?

Tedavide grip virüsüne etkili antiviral ilaçlar kullanılmaktadır. Bu ilaçlar ciddi komplikasyonları ve ölümleri azaltabilir. Ancak ideal olarak etkili olabilmeleri için hastalık bulgularının başlangıcından itibaren ilk 48 saat içinde doktor önerisi ve kontrolünde tatbik edilmeleri gereklidir. Bazı influenza virüsleri antiviral ilaçlara karşı tedavinin etkinliğini sınırlayan direnç geliştirmektedirler. Zanamivir ve oseltamivir hem influenza A hem de influenza B ye karşı etkilidir. Antiviral ilaçlar dışında semptomlara yönelik destek tedavisi uygulanır. Ateş düşürücü ilaçlar günde üç veya dört kez olmak üzere 3-4 gün süre ile kullanılabilir. Bol sıvı tüketilmesine dikkat edilmelidir. Yatak istirahati önerilmektedir. Hasta odasının sık sık havalandırılması önemlidir. Antibiyotiklerin grip tedavisinde yeri yoktur, ancak influenza enfeksiyonu sonrasında çocuklarda gelişen ikincil bakteriyel enfeksiyonlar, orta kulak enfeksiyonu, sinüzit veya zatürre gibi durumlarda kullanılabilirler. Ağır zatürre geliştiren bebek ve çocuklar hastaneye yatırılarak tedavi edilmelidir.